Saranan Salleh
SESIAPA saja akan berasa kagum membaca berita mengenai kira-kira 15,000 peniaga ingin berebut mendapatkan 400 tapak perniagaan bazar Ramadan di kawasan Wilayah Persekutuan, Kuala Lumpur. Bayangkanlah begitu ramai yang berminat untuk berniaga pada bulan Ramadan.
Tentulah suatu persoalan yang timbul ialah apakah faktor yang bakal digunakan oleh mereka yang membuat keputusan untuk memberikan lesen kepada peniaga yang berjaya mendapatkan tapak tersebut.
Selain daripada kemampuan membayar yuran lesen yang saya jangka tidak begitu berat, apakah pengalaman berniaga diambil kira. Bagaimana pula kalau seseorang itu belum ada pengalaman tetapi ingin mencuba.
Atau penganugerahan akan diberikan berdasarkan jenis perniagaan atau makanan yang akan disediakan? Pada masa yang lalu, kita pernah terdengar cerita ada orang yang berkuasa memperoleh sampai 10 lesen dan lesen itu diberikan kepada sesiapa yang mampu membayar jumlah besar yang dikehendaki pemegang lesen tersebut.
Dalam kes sebegini tidak hairanlah kalau rasuah memainkan peranan. Sesiapa yang pernah berniaga di bulan Ramadan tentu sedar bahawa berniaga sepanjang bulan tersebut mendapat laba yang sama dengan berniaga satu tahun.
Jadi, kalau disuruh bayar ‘bawah meja’, banyak mana pun mungkin ramai yang sanggup kecuali mereka yang langsung menjauhkan diri daripada amalan tersebut. Ada baiknya undian siapa yang dapat ini dibuat secara telus dihadiri oleh juruaudit seperti Price Waterhouse yang boleh memantau perjalanan undian tersebut seperti yang pernah dilakukan untuk cabutan Tawaran Awal Awam untuk saham.
Setiap daripada 15,000 peniaga tersebut dikehendaki membayar misalnya cengkeram sebanyak RM1,000 untuk kebersihan kerana kawasan perniagaan perlu dijaga oleh mereka yang berniaga. Wang itu akan dipulangkan selepas tamat tempoh berniaga.
Yuran untuk lesen itu terpulanglah berapa jumlah yang wajar difikirkan munasabah untuk dikenakan. Sebaiknya yuran ini patut berbeza berdasarkan lokasi petak perniagaan. Maklumlah Jalan Raja Alang di Kampung Baru tentu lebih panas berbanding dengan lain-lain tempat seperti Kampung Pandan Dalam.
Untuk majlis pengundian tersebut, satu peta menunjukkan di mana petak-petak yang 400 ini terletak harus dipamerkan dengan diberikan nombor pengenalan masing-masing supaya semua yang berhajat boleh nampak kalau mereka terpilih.
Nama 15,000 orang tadi dimasukkan ke dalam tong dan diminta wakil-wakil pihak DBKL untuk mencabut setiap satu daripada 400 petak perniagaan tersebut.
Dengan cara ini, rasa saya barulah tidak ada tuduhan pilih kasih, orang itu mampu bayar dan sebagainya.
Seperkara lagi yang tidak kurang pentingnya ialah hanya mereka yang betul-betul berniaga saja yang patut diberikan lesen dan apabila sudah bermula, lawatan rambang untuk memastikan warung tidak digadaikan kepada orang lain.
Mereka yang didapati melakukan demikian wajar disenarai hitamkan. Maklumat penting yang utama dan wajib disimpan oleh pihak berkuasa ialah nama peniaga dan kad pengenalannya. Satu pangkalan maklumat boleh dibangunkan untuk rujukan masa depan. Kalau setiap kawasan, daerah, negeri mengikut proses pengundian sebegini, barulah adil kepada semua pihak.
Kita tahu untuk mendapatkan tempat berniaga pada bulan Ramadan terutama di kawasan-kawasan yang panas, orang dari kawasan tersebut wajar diberikan keutamaan supaya jangan sampai orang dari negeri lain pun nak merebut peluang orang tempatan.
Atau pun untuk memberikan juga peluang itu kepada orang luar, maka bayaran lesen yang lebih patut dikenakan. Kita tidak tahu berapa banyak di seluruh negara tapak-tapak berniaga yang dibuka untuk bulan Ramadan yang rasmi. Kita tahu selain daripada yang dikenakan lesen, banyak juga yang akan menjalankan perniagaan tanpa lesen.
Di sinilah pihak penguatkuasa perlu menjalankan rondaan kerana kalau ada yang patuh dengan undang-undang sanggup melalui proses pemilihan seperti diundi dan sebagainya, tiba-tiba ada orang itu boleh buka warung lemang dan rendang dekat sudut simpang jalan yang sibuk begitu saja hingga menyebabkan kesesakan trafik, mereka wajib disaman.
Misalnya di jalan raya MRR2, apabila hampir Syawal, jalan arah ke Taman Melawati akan sesak kerana ramai sangat peniaga yang tidak berlesen. Kita terpaksa berhadapan dengan kesesakan lalu lintas yang begitu panjang. Selain daripada berebut tapak berniaga, syarat utama ialah kebersihan kawasan dan makanan yang disediakan.
Di setengah tempat, terdapat juga sukarelawan yang menjaga perjalanan kenderaan supaya pemandu tidak meletakkan kereta sesuka hati. Di kawasan seperti Shah Alam, warung-warung disediakan di kawasan letak kereta Stadium Shah Alam yang luas. Ia tidak menjadi masalah tetapi di kawasan-kawasan lain seperti Taman Cempaka, Ampang, memang selalu berlaku kesesakan.
Perkara penting yang perlu diakui ialah Ramadan memberikan peluang kepada peniaga. Lihat saja bayaran makanan yang dikenakan oleh hotel-hotel untuk berbuka puasa yang semakin tahun semakin tinggi. Berita akhbar yang pernah melaporkan hanya dua peratus daripada keseluruhan hotel di Kuala Lumpur menghidangkan makanan halal sungguh mengejutkan. Hotel dan kedai makan turut mengambil kesempatan untuk mengaut keuntungan di bulan Ramadan dengan pakej berbuka puasa yang bukan-bukan.
Saya rasa pihak berkuasa wajar memantau harga-harga yang dikenakan. Apakah setimpal dengan makanan yang dihidangkan? Amalan mengenakan harga yang bukan-bukan ini berleluasa dan patut diambil perhatian oleh pihak yang berkuasa.
No comments:
Post a Comment